Những Điểm Cơ Bản về Máy Ảnh #3: Phơi sáng

Phơi sáng là một trong những yếu tố chính có thể làm nên hoặc phá hỏng ảnh. Chúng ta hãy thảo luận về cách chúng ta có thể sử dụng phơi sáng hiệu quả để có được kết quả tốt nhất. (Người trình bày: Tomoko Suzuki)

"Phơi sáng" là độ sáng trong ảnh được quyết định bởi sự tương tác giữa khẩu độ và tốc độ cửa trập

Những điểm cần lưu ý

- Máy ảnh được trang bị chức năng Tự Động Phơi Sáng (AE).
- Chúng ta gọi độ sáng đã tính và cài đặt bởi máy ảnh là "phơi sáng đúng".
- Nếu phơi sáng đúng không đạt yêu cầu, bạn có thể sử dụng bù phơi sáng để điều chỉnh nó.
 

Từ "phơi sáng" dùng để chỉ lượng ánh sáng nhận được tại thời điểm chụp ảnh, nó ảnh hưởng đến độ sáng của ảnh có được. Lượng ánh sáng này chủ yếu được quyết định bởi sự kết hợp giữa thiết lập khẩu độ và tốc độ cửa trập.

Các máy ảnh DSLR được trang bị chức năng tự động phơi sáng (AE). Do đó, ở điều kiện bình thường trong đó độ nhạy sáng ISO không đổi, bạn không phải nghĩ đến việc thiết lập khẩu độ và tốc độ cửa trập nào sẽ mang lại cho bạn mức phơi sáng đủ vì nó sẽ được máy ảnh tự động cài đặt. Chúng ta có thể có được kết quả tốt với mọi loại cảnh và đối tượng với mức phơi sáng được tự động cài đặt này, mà chúng ta gọi là "phơi sáng đúng".

Tuy nhiên, phơi sáng đúng có thể không phải là phơi sáng tối ưu cho cảnh, vì tùy vào điều kiện cảnh và đối tượng, có những lúc trong đó độ sáng của cảnh không như chúng ta mong muốn. Khi tình trạng này xuất hiện, chúng ta luôn có thể sử dụng tính năng bù phơi sáng để điều chỉnh độ sáng. Khi chúng ta muốn ảnh tối hơn, chúng ta có thể cài đặt một giá trị bù phơi sáng âm (“-“). Nếu chúng ta muốn ảnh sáng hơn, chúng ta có thể cài đặt giá trị dương (“+”).

Ngay cả khi chụp cùng điều kiện hoặc cùng đối tượng, một sự điều chỉnh đơn giản đối với phơi sáng cũng có thể mang lại cho bạn kết quả rất khác biệt. Nói cách khác, nghệ thuật bù phơi sáng là một thứ tất cả chúng ta đều phải học khi chụp ảnh đẹp.

Khi chúng ta mở vòi (khẩu độ), thời gian cần thiết để lấy nước (tốc độ cửa trập) càng ngắn

Khi vặn vòi lên (=khẩu độ), có nhiều nước hơn (=ánh sáng) sẽ chảy vào và thời gian cần thiết để lấy nước (=tốc độ cửa trập) sẽ ngắn lại (=nhanh hơn) và đủ để có mức phơi sáng phù hợp. Ngược lại, khi vặn vòi nước xuống (=khẩu độ), có ít nước hơn (=ánh sáng) chảy vào, thời gian cần để lấy nước (=tốc độ cửa trập) sẽ càng lâu.

Khái niệm 1: Phơi sáng là do sự tương tác giữa khẩu độ và tốc độ cửa trập

Sử dụng một trong hai cách kết hợp sau đây sẽ dẫn đến mức phơi sáng như nhau:

1. Khẩu độ lớn hơn (số f nhỏ hơn) + tốc độ cửa trập nhanh hơn
2. Khẩu độ nhỏ hơn (số f lớn hơn) + tốc độ cửa trập chậm hơn

Hãy xem các ví dụ (3), (5) và (7) bên dưới. Chúng là kết quả của một sự kết hợp khác giữa tốc độ cửa trập và khẩu độ. Nhưng bạn thấy có cùng độ sáng (phơi sáng) trong các ảnh này.

Ví dụ (3), (5) và (7) có cùng độ sáng (phơi sáng đúng)
Ví dụ (1) là dư sáng
Ví dụ (9) là thiếu sáng

Khái niệm 2: Chức năng tự động phơi sáng (AE)

Chúng ta hãy xem bảng bên dưới. Nó cho thấy rõ sự kết hợp giữa khẩu độ và tốc độ cửa trập có thể có những mô thức như thế nào. Bạn có thể thấy khó quyết định nên chọn cách kết hợp nào. Tuy nhiên, máy ảnh số được trang bị một số chức năng tự động phơi sáng (AE) rất tiện giúp đơn giản hóa quy trình.

Có chế độ “Program AE” [ P ] trong đó máy ảnh tự cài đặt cả khẩu độ và tốc độ cửa trập; chế độ “Shutter-priority AE” [ Tv ], trong đó bạn cài đặt tốc độ cửa trập và máy ảnh sẽ quyết định khẩu độ; và chế độ “Aperture-priority AE” [ Av ] trong đó bạn cài đặt khẩu độ và máy ảnh sẽ quyết định tốc độ cửa trập. Chúng tôi sẽ giải thích thêm về các chế độ này trong các bài viết trong tương lai, do đó hãy theo dõi!

Khi bạn đã cài đặt máy ảnh thành bất kỳ chế độ nào trong số này, tất cả những gì bạn cần làm là nhả cửa trập và bạn sẽ có được ảnh với mức phơi sáng thích hợp. Rất tiện và dễ dàng!